Semakan pada 06:18, 20 Jun 2013

320

Struktur jantina¹ atau taburan jantina¹ bagi penduduk diukur melalui nisbah antara bilangan penduduk bagi salah satu jantina² kepada bilangan keseluruhan penduduk atau kebiasaannya kepada bilangan penduduk bagi jantina yang lain. Jantina lelaki selalunya digunakan sebagai pengangka apabila merujuk kepada kelelakian³ bagi penduduk. Kadaran kelelakian⁴ adalah kadaran bagi lelaki dalam keseluruhan bilangan penduduk. Nisbah jantina⁵ adalah nisbah bagi bilangan lelaki kepada bilangan perempuan; yang biasanya diterangkan dalam nilai indeks (132-7) cth. bilangan lelaki bagi setiap 100 perempuan.

321

Istilah lelaki¹ dan perempuan² biasanya digunakan dalam demografi bagi menggantikan lelaki¹ dan wanita² untuk merujuk kepada individu bagi kedua-dua jantina pada setiap kumpulan umur termasuk kanak-kanak (323-3).

322

Umur¹ adalah salah satu ciri asas bagi struktur penduduk. Umumnya dinyatakan dalam tahun, atau tahun dan bulan; bagi kes kanak-kanak yang terlalu kecil, ia mungkin dinyatakan dalam bulan dan hari, atau dalam tahun dan pecahan perpuluhan bagi tahun. Ahli demografi biasanya meringkaskan umur kepada nombor bagi tahun lengkap² dan ia dipanggil umur pada tarikh lahir lepas³. Kadangkala, statistik demografi merujuk kepada umur dicapai semasa sesuatu tahun⁴. Apabila pecahan bagi tahun hidup lengkap yang lepas dikira sebagai setahun, ia adalah umur pada tarikh lahir akan datang⁵. Umur yang dinyatakan⁶ atau umur yang dilaporkan⁶, dalam banci atau pendaftaran penting, selalunya dibundarkan kepada integer seterusnya terutamanya apabila tarikh lahir yang akan datang adalah hampir. Istilah umur tepat⁷ digunakan terutamanya dalam pengiraan jadual hayat untuk menandakan masa apabila seseorang individu mencapai hari lahir. Soalan-soalan banci terdiri sama ada umur, tarikh lahir, atau umur pada tarikh lahir lepas. Apabila ilmu mengenai umur adalah tidak meluas, kalendar sejarah⁸ akan digunakan untuk menganggarkan umur. Ini adalah senarai peristiwa yang tarikhnya diketahui yang berlaku sepanjang hidup responden.

323

Dalam demografi, istilah-istilah tertentu yang menggunakan bahasa harian digunakan untuk menandakan perbezaan peringkat kehidupan¹ atau julat anggaran bagi tahun. Zaman kanak-kanak² adalah permulaan bagi kehidupan. Umumnya, kanak-kanak³ adalah mereka yang belum lagi mencapai baligh (620-2). Kanak-kanak akan dipanggil bayi⁴ pada hari-hari awal kehidupannya. Bayi masih menyusu⁵ adalah mereka yang masih belum diceraikan susu oleh ibunya. Istilah bayi⁶ merujuk kepada kanak-kanak yang masih eblum mencapai umur setahun. Kanak-kanak yang masih belum mencapai umur wajib bersekolah dipanggil kanak-kanak pra sekolah⁷, kanak-kanak umur bersekolah⁸ adalah kanak-kanak yang telah mencapai umur wajib ke sekolah.

324

Zaman kanak-kanak diikuti dengan remaja¹ atau belia¹ yang bermula sejak baligh < 620-2). Istilah remaja² atau penduduk muda³ digunakan untuk lelaki dan wanita antara zaman kanak-kanak dan umur dewasa⁴. Mereka yang telah mencapai tahap kematangan⁴ dipanggil dewasa⁵. Umur tua⁶ selalunya digunakan untuk menakrifkan tempoh kehidupan semasa kebanyakan penduduk telah bersara. Penduduk yang telah melepasi umur tersebut dipanggil penduduk tua⁸.

325

Taburan umur bagi penduduk adalah sama ada diberikan oleh umur satu tahunan¹ atau kumpulan umur², sama ada kumpulan umur lima tahun³, juga dipanggil kumpulan umur lima tahunan³, atau kumpulan umur luas⁴, seeprti 0-19 tahun, 20-59 tahun, 60 tahun dan lebih. Kadangkala taburan umur⁶ atau struktur umur⁶ penduduk diberikan dengan mengklasifikasikan penduduk mengikut tahun lahir⁵. Secara grafiknya, taburan umur boleh dipersembahkan melalui piramid penduduk⁷ iaitu histogram (155-8) yang menunjukkan penduduk mengikut umur dan jantina dan dipanggil piramid penduduk disebabkan oleh bentuknya yang seakan-akan piramid.

326

Umur min¹ bagi penduduk adalah purata umur bagi kesemua ahlinya, umur median² is the age which divides the population into two numerically equal groups. When the proportion of old people in a population increases, we speak of the aging³ of the population. An increase in the proportion of young people involves a rejuvenation⁴ of the population. An old population⁵ has a high proportion of old people, a young population⁶ has a high proportion of young people or children. The term aging used above should not be confused with the technique used in population projection, which consists of aging⁷ a population by applying survival probabilities (431-6) by age to determine the number of survivors at a later date.

327

Aging (326-3) of a population must also be distinguished from individual aging¹ or senescence¹, and from an increase in the duration of human life or increased longevity² which is the result of improved standards of living and of medical progress. An individual’s physiological age³ will depend on the state of his tissues and organs. In the case of children we speak of mental age⁴, which is defined as the age at which the attainments of the individual child as measured by certain tests can be performed by the average child. In studies of mental and physiological age, a distinction is made between these ages and chronological age measured by the time elapsed since the individual’s date of birth⁵. The ratio of mental to chronological age is called the intelligence quotient⁶ (often abbreviated to I.Q.).

* * *